Zarządzanie sobą w zmianie – jak zachować spokój i utrzymać kierunek | Karolina Karolczak, Celomania

Zmiana to zjawisko tak powszechne, że mogłoby się wydawać, że już dawno nauczyliśmy się z nią obchodzić. Tymczasem każda kolejna zmiana – szczególnie ta nieplanowana – potrafi zaskoczyć siłą emocji, poczuciem chaosu i brakiem jasności co do dalszego kierunku.

Nie chodzi o to, czy zmiana się wydarzy. Chodzi o to, jak przez nią przejdziesz i czy będziesz umiał zarządzić sobą – swoim lękiem, stresem, motywacją i codziennością. Pokażę, jak w praktyce wygląda zarządzanie sobą w zmianie – nie z poziomu teorii, ale z doświadczeń ludzi, którzy mierzyli się z utratą pracy, nagłym rozwodem, zmianą strategii firmy czy kryzysem zdrowotnym. Bo w zmianie nie chodzi o bycie idealnym – chodzi o bycie obecnym i świadomym.

Kiedy wszystko się zmienia, najpierw nazwij, to co zostało

Anna przez lata prowadziła małe studio graficzne. Miała stałych klientów, jasno wyznaczone cele, zespół, który znał się jak rodzina. Kiedy jej największy klient ogłosił likwidację budżetu marketingowego, a drugi – zawieszenie działalności, z dnia na dzień została z połową przychodów. W pierwszym odruchu chciała zacząć wszystko od nowa – rebranding, nowe usługi, nowa strona internetowa. Zatrzymała ją dopiero rozmowa z mentorką, która zapytała: A co wciąż masz? To pytanie przewartościowało wszystko.

W obliczu zmiany często patrzymy na to, co straciliśmy. Tymczasem siłą jest uświadomienie sobie, co wciąż mamy: nasze umiejętności, wartości, relacje, zasoby wewnętrzne. Zamiast skupiać się na tym, co się zawaliło – warto najpierw zakotwiczyć się w tym, co pozostało.

Emocje są częścią procesu, nie przeszkodą

Wiele osób próbuje „przepracować” zmianę jak projekt – szybko, sprawnie, bez strat. Tyle że zmiana to nie tylko zadanie do wykonania. To również – a może przede wszystkim – emocjonalne przejście z jednego stanu do drugiego. Strata pracy to nie tylko brak dochodu, to również utrata tożsamości, codziennej rutyny, relacji z zespołem. Rozwód to nie tylko zmiana statusu, to przewrócenie do góry nogami świata, w którym istnieliśmy przez lata.

Psychologowie mówią wprost – zmiana wymaga procesu żałoby. Złości, niedowierzania, smutku, a czasem rezygnacji. Nie chodzi o to, by się w tym pogubić. Chodzi o to, by te emocje rozpoznać i nie wypierać. Dopiero wtedy możemy przejść do działania, które ma sens.

Zmienność to nie chaos – to nowy porządek, który trzeba odkryć

Podczas jednego z warsztatów z liderami padło pytanie: Jak mam prowadzić zespół, skoro sam nie wiem, co będzie jutro? To pytanie pada coraz częściej. I jest jak najbardziej uzasadnione. Dzisiaj liderzy i przedsiębiorcy nie są od tego, żeby znać odpowiedzi. Są od tego, żeby zadawać dobre pytania i umieć zarządzać sobą w niepewności. To właśnie daje ludziom poczucie bezpieczeństwa – nie obietnice, ale obecność i klarowność w komunikacji.

W firmie produkcyjnej, która musiała ograniczyć liczbę pracowników, dyrektor przez tydzień codziennie spotykał się z zespołem i mówił wprost: Dziś wiem tyle. Jutro może się to zmienić. Ale dziś jestem z wami, odpowiadam na pytania i nie znikam. Takie działania budują prawdziwe zaufanie i lojalność – nie wtedy, gdy wszystko się układa, ale wtedy, gdy wszystko się wali.

Twórz mikroplany, które stabilizują

Duża zmiana często blokuje działanie. Mamy poczucie, że jeśli nie wiemy, co zrobimy za miesiąc, to nie warto robić nic. Tymczasem siła tkwi w działaniu tu i teraz. Mikroplany – na dzień, na tydzień – dają poczucie kierunku i pomagają budować nowy rytm. Może to być prosta lista zadań. Może to być dziennik zmian. Może to być jeden telefon, który wykonasz każdego dnia, żeby odbudować sieć kontaktów. Każdy taki ruch odbudowuje Twoje poczucie wpływu.

Jedna z moich klientek, która po dwudziestu latach pracy w administracji publicznej zdecydowała się odejść i założyć własną firmę, przez pierwszy miesiąc miała tylko jedno zadanie dziennie: wykonać jeden krok w kierunku nowej rzeczywistości. Jednego dnia była to aktualizacja CV, innego – wizyta w urzędzie, jeszcze innego – obejrzenie webinaru o przedsiębiorczości. To wystarczyło, by po kilku tygodniach nie czuła się już zagubiona, ale sprawcza.

Wartości to kompas, który się nie zmienia

Niezależnie od tego, co się zmienia wokół, Twoje wartości mogą pozostać stałe. I to właśnie one będą Twoim wewnętrznym kompasem. Jeśli wiesz, że kluczowe są dla Ciebie relacje – pielęgnuj je, nawet jeśli zmienia się środowisko pracy. Jeśli cenisz uczciwość – trzymaj się jej w komunikacji z zespołem i klientami, nawet jeśli sytuacja zmusza Cię do trudnych decyzji.

W czasie pandemii wielu przedsiębiorców musiało podjąć trudne kroki – zamknięcie firm, ograniczenie etatów, zmiana strategii. Ci, którzy przeszli to z klasą i zachowali zaufanie klientów, robili jedną rzecz: komunikowali szczerze i zgodnie ze swoimi wartościami. Nie obiecywali, że „będzie dobrze”. Mówili: „Jest trudno. Ale robimy, co możemy. Jesteśmy tu dla was”.

Zmiana to nie koniec – to początek czegoś innego

To zdanie może brzmieć banalnie, ale dla wielu osób okazywało się punktem zwrotnym. Jedna z kobiet, która przez lata prowadziła sklep stacjonarny z rękodziełem, musiała go zamknąć po zmianie lokalizacji centrum handlowego. Początkowo traktowała to jako życiową porażkę. Jednak po dwóch miesiącach zdecydowała się przenieść swoją działalność do internetu. Dziś zarabia więcej niż wcześniej i ma klientów z całej Polski. Gdyby nie zmiana, nie odważyłaby się na krok w nową stronę.

Zmiana to test – nie tyle naszych kompetencji, ile nastawienia i umiejętności bycia ze sobą. Nie musisz mieć gotowego planu na wszystko. Ale jeśli jesteś w stanie zatrzymać się, nazwać to, co czujesz, wyznaczyć mały kierunek i podjąć jedną decyzję dziennie – jesteś już na dobrej drodze.

Pamiętaj!

Zarządzanie sobą w zmianie nie polega na tym, by nie czuć lęku. Polega na tym, by mimo lęku działać dalej. To nie zestaw idealnych procedur, ale zestaw codziennych wyborów, które budują odporność i kierunkują nas w stronę przyszłości. Nie musisz wiedzieć, co będzie za rok. Wystarczy, że dziś zrobisz jedną rzecz, która przybliży Cię do bycia sobą – nawet w świecie, który się zmienia.

Wskazówki, jak zarządzać sobą w zmianie i utrzymać kierunek:

1. Nazwij zmianę i jej konsekwencje

Zanim podejmiesz działania, zatrzymaj się. Zdefiniuj, co konkretnie się zmieniło i jak to wpływa na Twoje życie lub pracę. Nazwanie problemu pozwala odzyskać poczucie kontroli.

2. Zadaj sobie pytanie: „Co wciąż mam?”

W obliczu zmiany skupiamy się na tym, co tracimy. Tymczasem warto uświadomić sobie, jakie zasoby – wewnętrzne i zewnętrzne – nadal są dostępne.

3. Dopuść emocje – nie wypieraj ich

Złość, smutek, żal, frustracja – to naturalne reakcje. Pozwól sobie je poczuć. Rozpoznanie emocji to pierwszy krok do odzyskania równowagi psychicznej.

4. Działaj w krótkich odstępach czasu

Nie musisz mieć planu na cały rok. Skup się na tygodniu lub nawet jednym dniu. Małe cele dzienne przywracają poczucie sprawczości i chronią przed paraliżem decyzyjnym.

5. Stwórz swój osobisty kompas wartości

Wartości są Twoim stałym punktem odniesienia. W sytuacji zmiany pytaj siebie: Czy to, co robię, jest zgodne z moimi wartościami? Dzięki temu zachowasz spójność i wiarygodność.

6. Zadbaj o rutynę i rytuały dnia codziennego

Stałe punkty dnia (np. poranna kawa, spacer, wieczorna książka) dają poczucie bezpieczeństwa i pomagają psychice przetrwać czas niepewności.

7. Komunikuj się autentycznie i szczerze

Jeśli jesteś liderem, pracodawcą, partnerem – mów wprost, na ile to możliwe. Unikaj udawania, że „wszystko jest pod kontrolą”, jeśli nie jest. Autentyczność buduje zaufanie.

8. Zadbaj o kontakt z innymi

Zmiana często izoluje. Tymczasem rozmowa z zaufaną osobą, mentorem, współpracownikiem może pomóc zobaczyć inne perspektywy i obniżyć poziom stresu.

9. Nie oczekuj od siebie perfekcji

Daj sobie prawo do błędów i do tego, że nie wszystko pójdzie zgodnie z planem. W czasie zmiany bardziej liczy się wytrwałość niż idealne decyzje.

10. Zamień zmianę w nowy początek

Nawet jeśli dziś zmiana wydaje się stratą, może stać się początkiem czegoś lepszego. Szukaj okazji, które wcześniej były niewidoczne. Praktykuj otwartość na nowe możliwości.

Karolina Karolczak
Mentorka wyznaczania celów, profesjonalna mówczyni

Wspiera liderów, przedsiębiorców i zespoły w osiąganiu mierzalnych wyników finansowych oraz skutecznym wyznaczaniu i realizacji celów. Specjalizuje się w skalowaniu biznesu, zwiększaniu rentowności i transformacji organizacji. Twórczyni autorskiego programu #CELOMANIA, który pozwala firmom zwiększać wyniki nawet o 30% rocznie poprzez strategiczne podejście do zarządzania i efektywne metody wdrażania celów.
Jej doświadczenie obejmuje zarządzanie strategiami w 24 krajach oraz współpracę z globalnymi markami, takimi jak Frugo, Levi’s, Black, Dr Witt, Pluxee (dawniej Sodexo) i Grupa ENEL-MED. Wdraża skuteczne rozwiązania pozwalające firmom rozwijać się dynamicznie i w sposób zrównoważony. Pomaga podejmować decyzje przekładające się na wzrost przychodów, lepsze zarządzanie zasobami i długofalową stabilność biznesową.

Więcej materiałów o podobnej tematyce TUTAJ.