Opakowanie – produktowy pas bezpieczeństwa

Podstawową i ciągle chyba najważniejszą funkcją opakowania pozostaje ochrona zapakowanego produktu, która ma za zadanie utrzymanie przez jak najbardziej optymalny okres wszystkich jego właściwości.

Według danych Polskiej Izby Opakowań, w naszym kraju dominują opakowania do żywności i napojów, stanowiąc ok. 65proc. rynku. Nic dziwnego, że tego typu opakowania stanowią jeden z najbardziej nowatorskich segmentów przemysłu opakowań.

Branża opakowaniowa nieustająco się rozwija, rosną wymogi dotyczące produkcji opakowań i oczekiwania zleceniodawców wobec producentów korzystających z technologii umożliwiających realizację ich pomysłów. Od opakowań żąda się coraz więcej. Mają zapewnić produktom odpowiednią ochronę, producentom efektywność i marketingowy sukces, konsumentom łatwość użycia i bezpieczeństwo, dla środowiska naturalnego z kolei mają być przyjazne i ekologiczne. Jak sprostać tym wszystkim potrzebom?

– Powszechność zastosowań opakowań wynikająca z faktu, iż praktycznie każdy rynkowy produkt (wyrób) wymaga opakowania, powoduje, iż wraz z ewolucją jakim ulegają produkty na rynku, zmiany dotyczą także opakowań. Bez wahania można stwierdzić, że opakowania to jedna z tych dziedzin gospodarki, gdzie postęp techniczny jak i rozwój ilościowy zauważalne są najbardziej – akcentuje Andrzej Kornacki, Sales Manager w Innovia Films. Jego zdaniem zmiany w tempie życia i strukturze naszych zakupów, nabywanych coraz częściej drogą sprzedaży wysyłkowej znajdują swoje odbicie w przemyśle opakowaniowym.

– Większe zakupy coraz częściej robimy 1 raz w tygodniu. Zakupione artykuły wymagają więc większej trwałości, którą zapewnić mogą odpowiednio dobrane do różnych artykułów i technologii pakowania opakowania barierowe z barierą na przenikanie tlenu/gazów, zapachów, pary wodnej, promieni UV. Wydłużanie trwałości wymuszane będzie tak przez konsumentów jak i przez duże sieci handlowe – podkreśla Andrzej Kornacki.

Foliowa alternatywa
Bezpieczne z nazwy opakowania powinny w swoim składzie posiadać materiały o możliwie najniższej migracji składników do opakowanego produktu. Jednym z artykułów codziennego użytku, który wymaga opakowania chroniącego przed wilgocią i absorbcją obcych zapachów jest herbata. Żeby odpowiednio chronić jej unikalne właściwości, smak i zapach nie wystarczy kartonik owinięty folią.
– Pakowanie herbaty to sztuka. Każda z herbat i każdy z rodzajów opakowań wymaga oddzielnego, indywidualnego podejścia uwzględniającego również i to, czy chcemy zastosować barierową folię będącą ropopochodnym tworzywem sztucznym czy pochodzącą z surowców odnawialnych folią celulozową (zwłaszcza dla całej grupy herbat naturalnych, zdrowotnych, ekologicznych) – wyjaśnia Andrzej Kornacki i dodaje – dobrze dobranym opakowaniem postarajmy się chronić w herbacie to, co najbardziej cenne, aby dłużej tą chwilą móc się delektować i na dłużej ją zapamiętać.

Specjalistyczne folie doskonale sprawdzają się również w przypadku wędlin, unikalne właściwości tworzywa tworzą barierę przed wilgocią i gazami. Odpowiedni dobór opakowania jest bardzo ważny dla np. takich towarów jak kiełbasa salami pokryta naturalną suchą pleśnią.

– Do pakowania salami, w sytuacji, gdy znajdują się one w opakowaniach termozgrzewalnych lub szczelnie kliprowanych stosować winniśmy folie celulozowe celofan i NatureFlexTM. Folie te zapewnią przechowywanym w nich kiełbasom bardziej korzystne, bardziej suche środowisko, brak dostępu do wnętrza „nowego” tlenu, lepsze zatrzymanie wewnątrz aromatu. Dzięki pełnej szczelności, w przeciwieństwie do folii z tworzyw z mikroperforacją, uniemożliwią bezpośredni kontakt wyrobu spożywczego z otoczeniem. W efekcie wydłużą ich trwałość i zwiększą bezpieczeństwo sanitarno-higieniczne – mówi Andrzej Kornacki. Co godne uwagi, nowa generacja folii celulozowych jest biodegradowalna i posiada certyfikat kompostowalności.

Z kolei specjalne folie przeciwmgielne BOPP są przydatne przy pakowaniu świeżych i umytych już warzyw albo wyrobów garmażeryjnych. Zalety tego rozwiązania wyjaśnia przedstawiciel Innovia Films. – Z jednej strony powierzchnia tych folii ma właściwość powodującą, że gromadząca się na niej para skrapla się i w postaci kropelek opada z powrotem do produktu utrzymując cały czas wysoką przezroczystość folii i stwarzając wrażenie dłużej trwającej świeżości i lepszej jakości produktu.

[galeria=”1″]

Bezpieczny karton
Zapotrzebowanie na produkty w sferze tzw. safety packaging będzie rosło, a nowoczesne technologie pakowania żywności na pewno będą wprowadzać nowe rozwiązania. Ponad 1/3 opakowań, które trafiają na polski rynek jest wykonanych z papieru i tektury. Wśród nich wyróżniają się lekkie i poręczne kartony Tetra Pak.

– Są one jednym z nielicznych dostępnych na rynku typów opakowań, które świetnie chronią wrażliwe produkty i ich cenne składniki odżywcze (witaminy i minerały) przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, takich jak światło, tlen i drobnoustroje. Ponadto są wygodne, funkcjonalne i nietłukące – wyjaśnia Aleksandra Jędrzejewska, dyrektor marketingu Tetra Pak na rynek polski, czeski, słowacki i węgierski.

Kartony są korzystnym rozwiązaniem ze względu na swoją jakość, trwałość i łatwość w użytkowaniu w szerokim asortymencie przemysłu spożywczego. – W Polsce opakowania kartonowe są wykorzystywane przede wszystkim do pakowania mleka, przetworów mlecznych oraz soków (w tym wyciskanych bezpośrednio z owoców [NFC]), nektarów i napojów. Sprawdzają się także do przechowywania zup, przecierów na bazie pomidorów i warzyw, które były dotychczas dostępne w słoikach i puszkach – wymienia Aleksandra Jędrzejewska.

Istotnym parametrem, który jest uznawany za ważny w przypadku opakowań jest także bezpieczeństwo związane z ochroną środowiska i możliwościami wtórnego przetworzenia. Widoczną tendencją na rynku opakowaniowym jest zwiększanie udziału opakowań wytwarzanych z surowców odnawialnych.

– Przełomem było wprowadzenie przez Tetra Pak w zeszłym roku pierwszego opakowania kartonowego wykonanego w 100% z surowców odnawialnych. W nowym kartonie Tetra Rex® wykorzystano biopolietylen niskiej gęstości (LDPE) w postaci folii oraz biopolietylen wysokiej gęstości (HDPE) w zamknięciach – oba wyprodukowane z trzciny cukrowej – dodaje przedstawicielka Tetra Pak.

Według danych przygotowanych przez Tetra Pak od 2007 roku w Polsce zostało zebranych i poddanych recyklingowi ponad 40 tysięcy ton odpadów opakowaniowych po kartonach do żywności – w samym 2014 roku było to około 12 300 ton. Takie działania są możliwe w Polsce od 8 lat dzięki Dobrowolnemu Porozumieniu REKARTON.

– Kartony do żywności, które składają się średnio w około 75% z papieru, 20% polietylenu i 5% z folii aluminiowej, mogą być w całości poddawane recyklingowi. Recykling kartonów odbywa się najczęściej w papierniach. Podczas procesu rozwłókniania z papieru odzyskiwana jest celuloza. Natomiast folia aluminiowa i polietylen w połączeniu z innymi plastikami są wykorzystywane do produkcji m.in. mebli ogrodowych, pojemników na odpady czy kwietników. Można z nich także produkować płyty TErO wykorzystywane w meblarstwie i budownictwie – mówi Aleksandra Jędrzejewska.

Bezpieczne na samym starcie
O tym, by opakowanie zachowywało kształt, kolor i smak produktu, ochraniało przed dostaniem się do niego zanieczyszczeń mechanicznych, mikrobiologicznych, fizycznych i chemicznych, zapobiegając utracie przez produkt składników odżywczych trzeba pamiętać już w fazie projektowania opakowania. Pozwala to na zapewnienie również często niedocenianego aspektu, jakim jest bezpieczeństwo samego producenta danego opakowania.

– Niekiedy nieuwzględnienie np. odpowiedniego odstępu związanego z grubością, sprężystością czy innymi właściwościami surowca powoduje, że pozornie całkiem poprawnie zaprojektowane opakowanie nie spełnia swych niektórych, ważnych funkcji. Wyobraźmy sobie sytuację, w której błąd popełniony na etapie projektowania a niewidoczny w kolejnych fazach produkcyjnych zostaje wykryty dopiero na etapie pakowania produktu lub umieszczania zapakowanych już towarów w opakowaniach zbiorczych. Tego typu błędy są szczególnie groźne, gdyż ich naprawa bywa wyjątkowo kosztowna i czasochłonna – zaznacza Andrzej Kunstetter z Heidelberg Polska i dodaje – oprogramowaniem zapewniającym komfort i bezpieczeństwo profesjonalnego projektowania opakowań (wraz z możliwością wykonywania prototypów, wizualizacją 3D i analizą kosztów i dziesiątkami innych użytecznych funkcji) jest oprogramowanie Heidlelberg Prinect Package Designer.

Chociaż funkcja ochronna dobrze dobranego opakowania, jako zbyt oczywista, została ostatnio zepchnięta w cień na rzecz funkcji marketingowych i tzw. rozwiązań nowej generacji – tzw. aktywnych lub inteligentnych. Nadal poziom bezpieczeństwa zapakowanych towarów, zwłaszcza w przypadku żywności, pozostaje „oczkiem w głowie” projektantów i producentów opakowalnictwa, a także konsumentów. Według ocen Polskiej Izby Opakowań, dzięki doskonaleniu funkcji i własności opakowań w tym sektorze, na przestrzeni ostatnich 25 lat o połowę (z ok. 30 proc. do 12-15 proc.) zmniejszyła się wielkość strat żywności, powstająca na drodze od zapakowania produktu spożywczego do konsumenta. A to wartość nie do przecenienia.
Jaga Kolawa