Sklepy będą oddawać niesprzedaną żywność. Banki Żywności przygotowują się do wejścia Ustawy w życie

14 sierpnia Prezydent Andrzej Duda podpisał Ustawę o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Lada dzień nowe prawo nakładające na sklepy wielkopowierzchniowe obowiązek przekazywania niesprzedanej, ale dobrej jakościowo żywności organizacjom charytatywnym wejdzie w życie. Co zmieni Ustawa?

Marnowanie żywności to ogromny problem dzisiejszych czasów. Najnowszy raport IPCC uznał zjawisko marnotrawstwa jedzenia za jedno z największych zagrożeń dla środowiska. W Polsce co roku wyrzucamy ok. 9 mln ton żywności. Mimo, że największym marnotrawcą są konsumenci, to właśnie duże sieci handlowe i sklepy wpływają na ich decyzje zakupowe. Wkrótce w życie wejdzie Ustawa mająca nie tylko ukrócić wyrzucanie żywności przez największe sklepy, ale także zwiększyć świadomość konsekwencji tego zjawiska wśród wszystkich Polaków.

Według szacunków Banków Żywności, wejście w życie Ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności pozwoli na uratowanie nawet 100 tys. ton żywności więcej niż dotychczas. Nowe przepisy są bardzo istotne przede wszystkim ze względów społecznych. Według najnowszych danych GUS za 2018 rok, o 400 tys. wzrosła liczba Polaków doświadczające skrajnej biedy.

– Już 2 mln osób w Polsce żyje w skrajnym ubóstwie. Dlatego też jednym z najpilniejszych wyzwań w tej chwili jest zidentyfikowanie obszarów, które do tej pory nie zostały jeszcze objęte pomocą żywnościową. To właśnie w tych regionach widzimy obecnie największą potrzebę i potencjał dla wykorzystania artykułów spożywczych przekazywanych przez sklepy – mówi Marek Borowski, prezes Federacji Polskich Banków Żywności.

Z rozmów z organizacjami partnerskimi Banków Żywności wynika, że ich potrzeby w tym zakresie są ogromne. Pracownicy organizacji starają się zawsze – nawet w trudniejszych momentach, takich jak Święta czy wakacje – aby podopieczni nie poczuli, że trzeba „kombinować”. Przedstawiciele takich instytucji często wskazują na fakt, że pomoc, jaką otrzymują z różnych źródeł, rzadko w pełni zaspokaja ich potrzeby.

Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności może pomóc w dostarczeniu większej ilości artykułów spożywczych osobom w trudnej sytuacji życiowej. Projekt nakłada na duże sklepy (powyżej 250 m2) obowiązek przekazywania niesprzedanych, ale dobrych jakościowo artykułów spożywczych organizacjom charytatywnym. W przeciwnym razie sklep będzie musiał ponieść opłatę w wysokości 10 gr za każdy zmarnowany kilogram. Przez pierwsze 2 lata zapisami ustawy objęte będą jednak tylko placówki powyżej 400 m2.

–  Czeka nas sporo wyzwań finansowych i logistycznych. Wejście w życie ustawy może nawet 10-krotnie zwiększyć ilość odbieranych przez Banki Żywności artykułów spożywczych. Jesteśmy już po wstępnych rozmowach z częścią partnerów, renegocjujemy umowy, ustalamy szczegóły współpracy z samorządami na płaszczyźnie promocyjnej. Jesteśmy jednak dobrej myśli – do Ustawy przygotowywaliśmy się już od dłuższego czasu i od początku byliśmy jej gorącym zwolennikiem. Jesteśmy przekonani, że nowe prawo jest krokiem w dobrą stronę – podkreśla Marek Borowski.

Do tej pory przepisy przeciwdziałające marnotrawstwu żywności wprowadzono m.in. we Włoszech, Francji, Czechach i Belgii. Podpisana przez Prezydenta Ustawa wprowadza Polskę do grona państw, które w aktywny sposób walczą z problemem marnowania żywności.

Pierwszy projekt ustawy powstał już w 2015 roku. Jest to jedna z nielicznych ustaw, której projekt zakłada ewaluację po 18 miesiącach.

JK